RUNDVEELOKET

Zuivel en Vlees

Algemeen

Voedselkaravaan UGent: Over de rol van vlees, veggie & vegan (Rundveeloket, april 2019)
De maatschappij evolueert en de consumptie van vlees staat ter discussie. Veganisten en carnivoren staan met getrokken messen tegenover elkaar. Extreme visies op sociale en minder sociale media blijken vaak weinig wetenschappelijk onderbouwd. Aan de zijlijn van de discussie staat een grote groep consumenten die hun steentje willen bijdragen aan een betere wereld, maar dit goed geïnformeerd en weloverwogen willen doen. Hoe duurzaam is vleesproductie nu echt en hoe passen vleesconsumptie en veehouderij in een evoluerende maatschappij?

Consumententrends in voeding (VLAM, 2021)
Uit diverse eigen marktonderzoeken distilleerde VLAM een vijftal grote trends. De coronacrisis heeft de bestaande trends naar gezond gemak, digitalisering en lokale en duurzame producten versterkt maar heeft de voedinsgewoonte van de Vlaming/Belg niet drastisch omgegooid.

Het verbruik van agrovoedingsproducten in België in 2014 (2015, VLAM)
VLAM volgt via verschillende onderzoeken de consumptie van agrovoedingsproducten op, samen met de mate waarin die producten thuis of buitenshuis gegeten worden. Hoewel het thuisverbruik veruit het grootste is en blijft, neemt de foodservice (buitenshuisverbruik en afhaalmaaltijden) ook een aanzienlijke markt in.

Evaluatie van de netto bijdrage van de Belgische veehouderij aan de eiwitvoorziening voor de mens (ILVO, 2022)
In opdracht van de Belgian Feed Association (BFA) heeft ILVO het project ‘Evaluatie van de nettobijdrage van de Belgische veehouderij aan de eiwitvoorziening van de mens’ uitgewerkt. Dit project werd gecoördineerd en uitgevoerd door ILVO-onderzoekers in nauw overleg met de opdrachtgevers BFA, Boerenbond en ABS, en de andere betrokken partners Varkensloket, Pluimveeloket, Rundveeloket en stakeholders uit de sector. 

Zuivel

Zuivelproductie in België: 2012-2021 (2022, VLAM)
Overzicht van de evolutie van de zuivelproductie in België van 2012 tot 2021: witte consumptiemelk, derivaten & room, boter, melkpoeder, kaas, smeltkaas, ingedikte melk & wei, room- & melkijs.

Thuisverbruik van zuivel in België: 2023 (2024, VLAM)Net als bij de totale voedingsmarkt staat ook het thuisverbruik van zuivel onder druk door enerzijds de hoge inflatie en anderzijds het stijgend buitenshuisverbruik. In 2023 resulteerde dit in een lichte daling in het aangekochte zuivelvolume (-1%). Daarnaast gingen Belgen binnen de zuivelcategorie op zoek naar budgetvriendelijkere oplossingen (bv. meer private label). Door de hogere gemiddelde prijzen steeg de besteding aan zuivel in 2023 wel met 14%.

Zelfvoorzieningsgraad van zuivelproducten in België: 2003 - 2012 (2018, VLAM)
Overzicht van de evolutie van de zelfvoorzieningsgraad voor zuivel in België van 2003 tot 2012: verse melkproducten, room, condensmelk, melkpoeder, boter, kaas, smeltkaas.

Handel:

Naar een duurzame zuivelsector in Europa - Melkveehouders zetten sterk in op dierenwelzijn en diergezondheid (VLAM, 2020)
Hoe zit het anno 2020 met het welzijn van melkkoeien in België? Wat zijn de nieuwste inzichten? Hoe evolueert dierenwelzijn en hoe borgen we dat in de praktijk? Het zijn allemaal vragen waar dit factbook een antwoord op wil geven. Met feiten en cijfers, met interviews van experten en met voorbeelden uit onderzoek en praktijk.

Melk en melkproducten: Zuivel in een gezonde voeding (Bijlage Nutrinews, Q3 2013)
Melk en melkproducten zijn van nature nutriëntrijke voedingsmiddelen. Zij brengen veel essentiële voedingsstoffen aan in verhouding tot hun energiewaarde. Deze brochure is een update van de wetenschappelijke kennis over de voedings- en gezondheidsaspecten van melk en melkproducten met feiten en cijfers. Er wordt ook aandacht besteed aan wijdverspreide opinies en veel voorkomende misvattingen.

Factbook Duurzame zuivel 2022: carbon farming & methaanreductie (VLAM, 2023)
Ondanks de nieuwe realiteit van oorlog en sterk gestegen grondstofprijzen blijft klimaatopwarming een belangrijke maatschappelijke problematiek. De melkveehouderij is één van de actoren die een aandeel heeft in de uitstoot van broeikasgassen. Dat is een feit. De zuivelsector heeft de uitdaging opgenomen om te investeren en om in te zetten op beschikbare technieken om zijn uitstoot aanzienlijk te verminderen. 

Weidemelk: Voer voor discussie (Rundveeloket, april 2022)
Koeien die overwegend vers gras eten, produceren melk met een potentieel gezondere of voedzamere samenstelling dan koeien die geen vers gras eten. Daarnaast gaan veel consumenten er vanuit dat weidegang positief is voor het milieu en het dierenwelzijn. Heel wat zuivelfirma’s proberen hier met het label “weidemelk” op in te spelen. Voor de consument is vaak echter onvoldoende duidelijk wat het label omvat en vooral wat de impact ervan is op de melk, de koe en het milieu. Om deze impact beter in kaart te brengen, legden Ierse onderzoekers de resultaten van tientallen wetenschappelijke onderzoeken samen.

Vlees

Netto vleesproductie in België: 2012-2021 (2022, VLAM)
Overzicht van de evolutie van de vleesproductie in België van 2012 tot 2020: varkensvlees, rund- & kalfsvlees, schapen- & geitenvlees en paardenvlees.

Thuisverbruik van vlees en gevogelte in België: 2023 (2024, VLAM)
Het thuisverbruik van vers en bevroren vlees en gevogelte steeg in 2023 met 1% tot 27,7 kg per capita. Binnen het thuisverbruik van vlees merkten we wel het effect van de hoge inflatie. De goedkopere vleessoorten en vleesversnijdingen deden het in 2023 immers in verhouding beter dan de duurdere. Binnen de goedkopere vleessoorten merkten we een positieve evolutie in volume, maar daarbinnen wel een verschuiving naar budgetvriendelijkere producten, terwijl we bij de duurdere vleessoorten eerder een daling in volume noteerden.

Thuisverbruik van vleeswaren in België: 2022 (2023, VLAM)
De coronamaatregelen zorgden voor een stijging in het thuisverbruik van vleeswaren in België in 2020 en in iets mindere mate in 2021. In 2022 ligt dit thuisverbruik evenwel opnieuw op hetzelfde niveau als vóór de coronacrisis, nl. op 10,6 kg per capita. Door een stijging van de prijzen steeg de omzet in 2022 wel met 5%.

Bruto-verbruik van vlees in België: 2012- 2021 (2022, VLAM)
Overzicht van de evolutie van het vleesverbruik in België per inwoner van 2012 tot 2021: varkensvlees, rund- & kalfsvlees, schapen- en geitenvlees, paardenvlees, gevogelte, wild- en konijnenvlees.

Langetermijnevolutie Belgische consumptie van vlees: 1960 - 2013 (2014, VLAM)
Overzicht van de evolutie van het vleesverbruik in België per inwoner van 1960 tot 2013: varkensvlees, rund- & kalfsvlees, kip en ander vlees.

Belgische zelfvoorzieningsgraad voor vlees: 2012-2021 (2022, VLAM)
Overzicht van de evolutie van de zelfvoorzieningsgraad voor vlees in België van 2012 tot 2021: varkensvlees, rund- & kalfsvlees, schapen- en geitenvlees, paardenvlees.

Handel:

BovINE Knowledge Hub - Production Efficiency and Meat Quality (EU Project BovINE, 2022)
In the BovINE Knowledge Hub (BKH) information on four different topics is brought together: socio-economic resilience, animal health & welfare, production efficiency & quality, and environmental sustainability. Stakeholders in the European Beef Cattle sector shared en discussed their knowledge and experience in the EU Project BovINE. This led to the formation of the BKH. The information is available to all involved with cattle farming. Additionally, all registered users of the BKH are able to comment on existing information and upload new and additional material on the core themes and thus contribute to developing practical innovations that can be implemented on European beef farms.

Nuttige links