Er is een groot gamma aan kuiladditieven voor gras op de markt. Veel firma's maken een onderscheid tussen producten voor nat gras, droog gras, najaarsgras, ... Maar hoe kan je de verschillende kuiladditieven vergelijken? Wanneer gebruik je een bepaald type product en is dat ook altijd zinvol?
Een goede graskuil vormt een belangrijke basis voor een rendabele melkproductie. Gras van hoge kwaliteit oogsten is echter nog maar de eerste stap. Deze kwaliteit in en later ook terug uit de kuil krijgen is even belangrijk. Goed in- en uitkuilen zorgt immers voor een goede bewaring en levert een smakelijke kuil voor het vee.
Problemen vermijden door goed in te kuilen
Een geslaagd inkuilproces steunt op drie factoren: voldoende melkzuurbacteriën, voldoende fermenteerbare suikers en een zuurstofvrije omgeving. Als aan deze voorwaarden voldaan is kan de kuil snel en sterk verzuren waardoor andere bacteriën en schimmels geen kans krijgen. De kuil blijft dan stabiel zolang er geen zuurstof bij komt.
Aandacht voor de basisregels voor inkuilen kan heel wat problemen voorkomen:
- Om een goede melkzuurfermentatie te bekomen, moeten er voldoende suikers aanwezig zijn in het in te kuilen gewas: maai daarom bij voorkeur in de namiddag.
- Kuil in bij een aangepast droge stof gehalte: te nat gras leidt tot sapverliezen en verhoogt het risico op boterzuurfermentatie, terwijl te droog gras moeilijk aan te drukken is.
- Investeer in sleufsilo’s en kuil niet of slechts beperkt in boven de muren.
- Stem de kuilafmetingen af op een uitkuilsnelheid van minstens 1,5 meter per week (80 m/jaar).
- Maak gebruik van silagewagens die kunnen lossen over de volledige lengte van de kuil.
- Voorzie voldoende aandrukcapaciteit (extra trekker!) en een propere aanvoerbaan.
- Bespaar niet op afdekmateriaal: 2 lagen folie + een beschermzeil tegen de kraaien.
Problemen vermijden met kuiladditieven
Zijn het gras of de inkuilomstandigheden niet optimaal, dan is de meerkost van het toepassen van kuiladditieven snel terugverdiend door lagere in- en uitkuilverliezen, en betere dierprestaties door hogere opname. Ook als er broei voorkomt op het bedrijf kunnen kuiladditieven een oplossing bieden.
De kuiladditieven kunnen in 4 groepen worden opgedeeld volgens hun werking en effect op de kuil.
- Verbeteren van kuilfermentatie (homofermentatieve melkzuurbacteriën):
- Werking: Deze kuiladditieven zorgen voor een snelle pH-daling (verzuring) van de kuil waardoor de bewaring verbetert en verliezen beperkt blijven.
- Gebruik:
- gras met zeer veel droge stof (50 – 60 %) of met weinig droge stof (< 30 % b.v. door regen)
- gras dat lang op het veld gelegen heeft (bij regen) en weinig suiker bevat
- gras met veel vlinderbloemigen, of vlinderbloemigen zelf: dit gewas bevat doorgaans weinig suikers en veel eiwit, waardoor de verzuring moeilijk verloopt
- Voorbeelden: o.a. Pioneer 1188; Ecosyl 50/100; Lalsil PS
- Broeiremmers (heterofermentatieve melkzuurbacteriën):
- Werking: Deze additieven bevatten ofwel bacteriën die toegepast worden op de volledige kuil, ofwel zuren of hun zouten voor de behandeling van de toplaag en/of het snijvlak. De bacteriën produceren azijnzuur en 1,2-propaandiol, die de ontwikkeling van gisten en schimmels remmen bij blootstelling aan zuurstof (uitkuilen).
- Gebruik:
- als de uitkuilsnelheid te laag is
- als er broeiproblemen zijn op het bedrijf
- Voorbeelden:
- Bacteriën: o.a. Lalsil Fresh; Pioneer 11A44, Ecocool, Bonsilage Speed gras
- Zuren/zouten: o.a. Amasil; Math’s Fresh; Propiosil; Timac Sil 70
- Combinatie-producten:
- Werking: Deze additieven verbeteren de kuilfermentatie en remmen ook broei bij het uitkuilen.
- Voorbeelden: o.a. Bonsilage Plus; Demasil; Ecosyl DA Ecostable en Ecocool; EM Silage; Lalsil Dry; Pioneer 11G22; Timac Sil Aprilis
- Nieuwe generatie producten / complexe inoculanten (geselecteerde melkzuurbacteriën):
- Werking: Deze producten beïnvloeden de kuilfermentatie, maar hebben rechtstreeks ook een invloed op het verteringsproces. Enkele producten uit dit gamma:
- Verbetering van de kuilfermentatie, remmen broei en beïnvloeding van de verteerbaarheid van het voeder door celwand-afbrekende enzymen in de kuil te brengen.
- Voorbeeld: Pioneer 11GFT
- Omzetting naar melkzuur en verder naar propyleenglycol en azijnzuur. Hierdoor wordt een pH-verhogend effect bekomen in de pens waarbij het propyleenglycol ook meer opneembare energie voorziet.
- Voorbeeld: Bonsilage Fit gras
- Verbetering van de kuilfermentatie, remmen broei en beïnvloeding van de verteerbaarheid van het voeder door celwand-afbrekende enzymen in de kuil te brengen.
- Werking: Deze producten beïnvloeden de kuilfermentatie, maar hebben rechtstreeks ook een invloed op het verteringsproces. Enkele producten uit dit gamma:
De meeste producten in de handel bevatten vergelijkbare bacteriën of zuren en hebben een bewezen werking. Toepassing met de voorgeschreven dosering geeft dan ook vergelijkbare resultaten.
De prijs van de meeste kuiladditieven schommelt rond 100 euro per 50 ton kuilvoer. Bij het vergelijken van producten in de praktijk kijk je best welke stoffen of bacteriestammen er in het product aanwezig zijn, wat de concentratie is en welke dosering geadviseerd wordt. Op basis hiervan kan je dan een financiële afweging maken per ton kuilvoer.
Antwoord samengesteld met medewerking van Dr. ir. Eva Wambacq en Joos Latré, hoofdlector HoGent (Hogeschool Gent, Faculteit Natuur en Techniek, Vakgroep Natuur- en Voedingswetenschappen)
Gerelateerd
- Vraag/Antwoord: Mengkuilen en gemengd inkuilen
- Vraag/Antwoord: Biogene amines in kuilvoer
- Vraag/Antwoord: Mengkuilen met voederbieten
- Vraag/Antwoord: Broeiremmers in ruwvoederkuilen
Dit antwoord werd door het Rundveeloket met de meeste zorg en nauwkeurigheid opgesteld. Er wordt evenwel geen enkele garantie gegeven omtrent de juistheid of de volledigheid van het antwoord op uw vraag. De gebruiker van dit antwoord ziet af van elke klacht tegen het Rundveeloket, van welke aard ook, met betrekking tot het gebruik van het gegeven antwoord. In geen geval zal het Rundveeloket aansprakelijk gesteld kunnen worden voor eventuele nadelige gevolgen die voortvloeien uit het gebruik van dit antwoord.