Fosfor | RUNDVEELOKET

Fosfor (P) / Fosfaat (P₂O₅)

Gebreksverschijnselen

Fosforgebrek uit zich bij maïs in een smalle, spitse groei, rood-paarse verkleuring van de bladeren (toppen) en een beperkt worstelgestel. De planten groeien trager en blijven kleiner (dwerggroei). Fosfor is mobiel in de plant waardoor gebreksverschijnselen eerst zichtbaar zijn op de oudste, onderste bladeren. Fosforgebrek komt vaker voor op koude, natte of droge bodems en als de wortelgroei geremd wordt (gecompacteerde bodem, beschadigde wortels, …). Gebreksverschijnselen verdwijnen meestal eens de plant groter is dan 1 m. Een fosforgebrek op het eind van het groeiseizoen belemmert de ontwikkeling en afrijping van de kolven. Een overmaat aan fosfor kan resulteren in een magnesium- en/of zinkgebrek.

In de plant

Fosfor is een bouwsteen van DNA en enkele andere organische stoffen. Het speelt een rol bij de fotosynthese en ademhaling. Daarnaast heeft het ook een functie bij de opname van nutriënten en water. Fosfor wordt opgenomen als fosfaat. Fosfaat is de energiedrager van de plant en is essentieel voor de wortelgroei, vorming van knoppen, bloemen en zaden. Maïs neemt gedurende het hele groeiseizoen fosfor op, al kan een tekort in het begin van het groeiseizoen het opbrengstpotentieel wel limiteren. Door de immobiliteit van fosfor in de bodem is een goed ontwikkeld wortelstelsel nodig om voldoende opname te realiseren. Bij jonge planten met onvoldoende ontwikkeld wortelstelsel kan een fosforgebrek dus sneller voorkomen.

In de grond

Planten kunnen fosfor enkel opnemen in de vorm van fosfaat (PO₄^3-). Afhankelijk van de pH komt fosfaat in de bodem voor als diwaterstoffosfaat (H₂PO₄^-) of waterstoffosfaat (HPO₄^2-). De mobiliteit van fosfaat in de bodem is beperkt en de opname door de plant neemt af bij lage bodemtemperatuur. Op koude gronden kan de trage wortelgroei van maïs in de jeugdfase zo al snel tot een tijdelijk fosforgebrek leiden. Fosfaatgebrek kan voorkomen op ijzerhoudende gronden of op plaatsen met een slechte structuur (bijv. kopakkers).

Bronnen: