Grasaanbod in het najaar ten volle benutten
Tekst: Ellen Versavel (Inagro)
Beeld: Inagro
Eind september groeit het gras vaak nog goed door. De bodem is nog warm en levert door mineralisatie veel stikstof. Najaarsgras is hierdoor rijk aan eiwit. Bij de meting van 23 september 2024 zagen we een gemiddelde dagelijkse groei van 52,3 kg droge stof per ha en een ruw eiwit en DVE-gehalte van gemiddeld respectievelijk 280 en 103 g/kg DS. Met daarnaast 933 VEM/kg DS, is het gras dus best nog geschikt als voeder voor melkkoeien. De goedkoopste manier om dit gras nog te benutten is door het de koeien zelf te laten afgrazen.
Figuur 1. Najaarsgras kan goedkoop eiwit leveren aan melkkoeien
Beweiden
Eiwitrijk najaarsgras kan de behoefte aan sojaschroot in het rantsoen sterk verlagen. Door begrazing kan dit gras goedkoop, makkelijk en zonder inkuilverliezen opgenomen worden. Uiteraard bepalen de weersomstandigheden en de draagkracht van de bodem of begrazing mogelijk is. Als het te veel regent kan de zode immers vertrapt en het gras besmeurd worden.
Het gras kan in het najaar rap muf en onsmakelijk worden door vocht en restanten van mest en gras, waardoor de opname ervan kan tegenvallen. Bij beweiden in het najaar is het dus extra belangrijk om het gras smakelijk te houden. Kort en intensief weiden, snel roteren en voorkomen dat het gras te lang wordt (maaien in functie van het weiden!), zorgen voor een smakelijk product. Ook later op de dag weiden levert smakelijker gras doordat het dan droger is en meer suiker bevat.
Opgelet! Het najaarsgras heeft vaak een lager DS-gehalte. Dit wil zeggen dat de koe meer gras moet opeten om toch voldoende droge stof op te nemen. In een uur beweiden wordt in deze omstandigheden slechts 0,5 kg DS opgenomen. Om het opgenomen gras en eiwit erin optimaal te benutten moet ook voldoende pensenergie in het rantsoen voorzien worden. Deze wordt vaak in voldoende mate aangeleverd door kuilmaïs en perspulp die in het stalrantsoen zit. Correct inschatten hoeveel gras de koeien gaan vreten is nodig om zo het rantsoen op stal juist aan te passen. Bij mooi, zonnig weer en een goeie beet gras in de weide mag de eiwitcorrectie makkelijk 0,25 kg lager liggen dan op een bewolkte, regenachtige dag waarop de koeien een paar uur minder grazen (en buiten lopen).
Of toch maar maaien?
Wil je toch nog een snede maaien dan vraagt het inkuilen extra aandacht. Naast een hoog gehalte aan ruw eiwit met veel onbestendig eiwit, heeft najaarsgras ook een laag droge stofgehalte en minder suiker. Deze factoren vertragen het conserveringsproces (fermentatie) waardoor de kuilkwaliteit kan tegenvallen. Daarnaast bestaat bij inkuilen ook het risico op insleep van aarde in de kuil, waardoor het gehalte ruwe as zal toenemen. Gebruik zeker een inkuilmiddel in deze omstandigheden. Als je van plan bent om de kuil aan het jongvee te voederen, kan je onderaan in de kuil stro leggen om de silosappen op te vangen en zo verlies te beperken.
Gerelateerd:
- Hoe waardevol najaarsgras valoriseren?
- Optimaliseren van eiwit uit grasland (Deel 1)
- Optimaliseren van eiwit uit grasland (Deel 2)