Meer dan 50 % van het eiwit dat in de dunne darm wordt opgenomen, is microbieel eiwit. Dit microbieel eiwit wordt in de pens gevormd uit stikstof en energie, afkomstig van fermentatie van voedermiddelen. In een evenwichtig rantsoen worden stikstof en energie maximaal omgezet tot microbieel eiwit. De onbestendige eiwitbalans (OEB) geeft de verhouding weer tussen de hoeveelheid energie en eiwit in de pens die kan omgezet worden tot microbieel eiwit. Een negatieve OEB wijst op een tekort aan eiwit in verhouding tot de aanwezige energie. De microbiële eiwitproductie zal dan niet optimaal zijn. In dat geval kan voederureum gebruikt worden als aanvullende bron van stikstof. Het goedkope voederureum vervangt zo deels het duurder soja. De snelle vrijstelling van stikstof uit voederureum verloopt niet gelijk met de vrijkomende energie in de pens. Tweemaal daags ureum verstrekken kan zo tot een tijdelijke overmaat aan stikstof leiden. 

Risico’s van voederureum

Een ongelijke verdeling in de voedermengwagen of andere fouten kunnen aanleiding geven tot een overmaat aan voederureum in het rantsoen van individuele koeien. De droge stofopname vermindert, net als de vruchtbaarheid, runderen beginnen te speekselen, zijn zwakker of krijgen ademhalingsproblemen. In extreme gevallen kan ook ammoniakvergiftiging optreden. De koe scheidt ook meer stikstof uit onder de vorm van ammoniak in de stallucht of in de mest (stikstofverliezen). Om deze risico’s te vermijden heeft de wetgever beslist dat voederureum enkel in een premix mag gebruikt worden, met maximaal 88 % voederureum. Het totale rantsoen mag maximaal 8,8 gram ureum bevatten per kg (12 % vocht) of maximum 30 % van de totale stikstof in het rantsoen mag ureum-stikstof zijn. Dit komt neer op een maximale hoeveelheid ureum per koe per dag van ca. 200 g (opname van 20 kg DS).

Slow-Release Ureum (bvb Optigen®, Alltech Inc, Lexington, VS)

SRU wordt gecoat met lignine, calciumchloride of plantaardige olie. Hierdoor wordt de stikstof geleidelijk vrijgesteld in de pens, verbetert de benutting van ruwvoeders en wordt meer microbieel eiwit geproduceerd in de pens. Zo kan 100 gr SRU tot 1kg soja uitsparen. De lagere krachtvoergift kan vervolgens ook de ruwvoeropname verhogen. In theorie kan sojaschroot zelfs volledig vervangen worden. Een echte eiwitbron in het voeder is echter noodzakelijk voor de aanbreng van essentiële aminozuren nodig voor de melkproductie.

SRU of standaard voederureum?

SRU heeft duidelijke voordelen ten opzichte van voederureum dat één- of tweemaal daags verstrekt wordt. Een proef uitgevoerd in de melkveestal van het ILVO toonde echter aan dat SRU geen significant beter resultaat had op de melkproductie in vergelijking met het voederureum als het 4 keer daags werd verstrekt. De kostprijs van SRU (2,5 €/kg, maart ‘20) ligt gevoelig hoger dan voederureum (0,43 €/kg, maart ’20). Als voederureum meermaals per dag verstrekt kan worden, met een voermengwagen of een krachtvoederverdeler, kan je de meerwaarde van SRU in vraag stellen.

Antwoord samengesteld met medewerking van Maryline Lamérand (ILVO, Project PROTECOW)

Gerelateerd

• Vraag/Antwoord: Ureum en klauwgezondheid
• Vraag/Antwoord: Zetmeelbehoeften voor vleesvee en jongvee
• Vraag/Antwoord: Kation-Anion Verschil
• Vraag/Antwoord: Afbouw krachtvoergift
• Vraag/Antwoord: Zwavel en pensacidose
• Vraag/Antwoord: Mineralen verstrekken

Nog vragen?

Meer info over rendabel voederen:

Dit antwoord werd door het Rundveeloket met de meeste zorg en nauwkeurigheid opgesteld. Er wordt evenwel geen enkele garantie gegeven omtrent de juistheid of de volledigheid van het antwoord op uw vraag. De gebruiker van dit antwoord ziet af van elke klacht tegen het Rundveeloket, van welke aard ook, met betrekking tot het gebruik van het gegeven antwoord. In geen geval zal het Rundveeloket aansprakelijk gesteld kunnen worden voor eventuele nadelige gevolgen die voortvloeien uit het gebruik van dit antwoord.