Bij het verbouwen van een oude stal vraag ik me af of het voederniveau even hoog mag zijn als het niveau waarop de koe staat? En zijn er nog andere afmetingen of voorwaarden waar ik best rekening mee kan houden?
Het hoogteverschil tussen voergang en sta-niveau speelt in op de natuurlijke graashoogte waarmee koeien fourageren. De voergang is dus best hoger dan het niveau waarop de koeien staan. Zowel nationale als internationale bronnen raden aan een hoogteverschil van 10 à 20 cm in acht te nemen. Het verschil is hierbij ook afhankelijk van de grootte van de koeien. Hoe groter de koeien hoe groter het hoogteverschil.
Voeder lager aanbieden, doordat voergang en koeien op hetzelfde niveau liggen, zal de bereikbaarheid van het voer voor de koe beperken. Zeker bij een opgedeeld voederhek, zoals een zelfsluitend voerhek, maakt dit de opname moeilijker. Een koe zal immers meer moeite moeten doen (verder reiken) om het voer te bereiken dat verder ligt. Dit zorgt ervoor dat er meer voer verloren gaat dat moeilijker bereikbaar is (meer restvoer), maar ook dat koeien zichzelf verwonden doordat ze harder tegen het voerhek duwen.
Enkele ingrepen kunnen de reikwijdte van de koe en daarmee de bereikbaarheid van het voeder verbeteren als het hoogteverschil tussen voergang en sta-niveau van de koeien te klein is:
- Werk met een voerhek zonder opdeling (horizontale buizen) zodat koeien makkelijk zijdelings kunnen bewegen.
- Installeer een voederkrib (zie Figuur 1) om toch een hoogteverschil te creëren. Dit is wel lastiger te onderhouden.
- Laat het voerhek overhellen richting voergang (tot 20° mogelijk), dit vergroot de reikwijdte van de koeien.
- Voldoende voeren (volume) en regelmatig bijvoeren/bijschuiven levert het nodige hoogteverschil door het voeder zelf. Veel voeder in de krib leidt zo wel tot meer verlies (restvoer), bvb door broei in de zomer.
Figuur 1. Voederkribbe
Zelfsluitend voerhek
Zelfsluitende voederhekken zijn duurder, maar bieden de mogelijkheid de koeien vast te zetten. Dit heeft enkele belangrijke voordelen:
- De koeien kunnen na het melken vastgezet worden. Zo verklein je de kans dat kort na het melken vuil de slotgaten van de spenen binnendringt als die nog niet gesloten zijn.
- De koeien kunnen vastgezet worden voor observatie, diergeneeskundige ingrepen of KI.
- Het morsen van voeder wordt gereduceerd.
- Competitie voor voeder vermindert.
Zelfsluitende voerhekken worden vaak verticaal gemonteerd, maar kunnen ook onder een hoek geïnstalleerd worden, zoals bij de hekken met vrije toegang het geval is (Figuur 2).
Figuur 2. Zelfsluitend voerhek
Gerelateerd
- Vraag/Antwoord: Afmetingen ligboxen voor jongvee
- Vraag/Antwoord: Huisvesting kalveren
- Vraag/antwoord: Afmetingen ligboxen melkvee
- Vraag/Antwoord: Waterbedden of koematrassen
- Vraag/Antwoord: Strooisel voor diepstrooiselboxen
- Vraag/Antwoord: Kopgevel melkveestal zuidwest gericht
Bronnen:
1 Het ontwerp van melkveestallen. Rapport van Sectie II van het CIGR Werkgroep Nr. 14 Huisvesting van runderen 2014 (17.04.2014). Departement Landbouw en Visserij.
2 PraktijkBoek 34: Ruimte voor de koe - Moderne huisvesting van melkvee. Animal Sciences Group, WUR. 2003
3 Free Stall and Feed Bunk Requirements Relative to Behavior, Production and Individual Feed Intake in Dairy Cows. T. HFR. IEND, C. E. POLAN, and M. L. McGILLIARO. Journal of Dairy Science Vol. 60, No. 1
4 Feed Bunk Management to Maximize Feed Intake. Keith K. Bolsen and Greg V. Pollard. Advances in Dairy Technology (2004) Volume 16, page 227
5 Feedbunk Management: Evaluation Techniques. Keith K. Bolsen, Tobina E. Schmidt, Mary Kay Siefers, and M. Estela Uriarte.
6 Stalinrichting melkvee. GD Diergezondheid
7 Dairy Cow Comfort - Free-stall Dimensions. ONTARIO, MINISTRY OF AGRICULTURE, FOOD AND RURAL AFFAIRS
8 Feedbunk Design. Dairyland Initiative University of Wisconsin-Madison